Педагогикалық этиканы талқылаймыз

Педагогикалық этика ережелері
1. Жалпы ережелер
1. Осы педагогикалық этика қағидалары (бұдан әрі - қағидалар) Қазақстан Республикасы Конституциясының, "Білім туралы" 2007 жылғы 27 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңының, 2015 жылғы 23 қарашадағы Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің, "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" 2015 жылғы 18 қарашадағы Қазақстан Республикасы Заңының ережелеріне сәйкес әзірленді, сондай-ақ Қазақстан Республикасының жалпы жұрт таныған адамгершілік қағидаттары мен нормаларына негізделген.

2. Ережелер білім беру ұйымдарының педагог қызметкерлері басшылыққа алатын педагогикалық этиканың жалпы қағидаттары мен нормаларының жиынтығы болып табылады.

3. Педагогикалық қызметкерлердің қағидалар ережелерін білуі және сақтауы олардың кәсіби қызметі мен еңбек тәртібінің сапасын бағалау критерийлерінің бірі болып табылады.

4. Педагогикалық этика ережелерінің мәтіні білім беру процесіне қатысушылар үшін қолжетімді жерде орналастырылады.

2. Педагогикалық этиканың негізгі қағидалары
5. Педагогикалық этиканың негізгі принциптері:

1) адалдық:

педагогтың адалдығы оның оқыту мен тәрбиелеудің нәтижесі үшін жауапкершілігін, өз қызметінде түзетулер жасай білуін, сын мен рефлексия қабілетін, оқушылардың, ата-аналардың, әріптестердің кез келген пікірлері үшін ашықтықты көздейді.;

2) адалдық:

педагогтің адалдығы оның бағалау қызметінің ашықтығын, ол жасайтын білім беру ортасының ашықтығын болжайды. Адалдық педагогқа оқушының, оның ата-анасының (заңды өкілдерінің), әріптестерінің құқықтарын бұзуға тыйым салады;

3) жеке адамның ар-намысы мен қадір-қасиетін құрметтеу:

Педагог оқушының, ата-ананың, оның кәсіби зейінінің нысаны болып табылатын адамдардың ар-намысы мен қадір-қасиетін құрметтейді, олармен қарым-қатынаста сыпайы. Ол баланың дамуын шын жүректен тілейді, оған әрдайым көмекке келуге дайын, білім алушының жетістіктерін (үлгермеуін) бағалаудағы сыпайылық танытады.

Білім беру процесіне қатысушыларға қатысты физикалық, моральдық және психикалық зорлық-зомбылық әдістерін қолдануға жол берілмейді.;

4) жалпы адамзаттық құндылықтарды құрметтеу:

жалпыадамзаттық құндылықтардың басымдығын мойындай отырып, педагог әрбір ұлттық мәдениеттің ерекшеліктеріне, құндылықтары мен абыройына құрметпен қарайды.

Педагог ұлтаралық қарым-қатынас мәдениетін тәрбиелейді, жасына, жынысына, тіліне, ұлтына, діни сеніміне, азаматтығына, тегіне, әлеуметтік, лауазымдық және мүліктік жағдайына немесе кез келген өзге де жағдайларға қарамастан білім алушыларда барлық ұлттар мен барлық адамдардың құқықтары мен қадір-қасиетін құрметтеуге итермелейді;

Педагог мектеп ұжымында сенім және құрмет ахуалын қалыптастыруға ықпал етеді;

5) кәсіби ынтымақтастық:

педагог мамандықтың беделіне қамқорлық жасайды, әріптестерінің ар-намысы мен қадір-қасиетін құрметтейді, мұғалім беделіне нұқсан келтіретін іс-әрекеттерге жол бермейді.

Қандай да бір нысанда өз әріптестерінің сенімін теріс пайдалануға, оларға кәсіби міндеттерді орындауға кедергі келтіруге, оларға қандай да бір залал келтіруге жол берілмейді. Педагог әріптестеріне теориялық және әдістемелік шеберлік деңгейін арттыруда, шығармашылық қабілеттерін дамытуда көмек көрсетеді, қайғыға тап болған әріптестеріне көмекке келеді. Кәсіби ынтымақтастық әділетсіздік пен әділетсіздікті ақтауға қызмет ете алмайды;

6) кәсіби дамудың үздіксіздігі.

Педагог өзінің кәсіби шеберлігін, зияткерлік, шығармашылық және жалпы ғылыми деңгейін жетілдіреді.

3. Педагогикалық этиканың негізгі нормалары
6. Өз қызметінде педагог қызметкерлер:

1) білім алушылар мен тәрбиеленушілерді жоғары адамгершілік, ата-аналарды, этномәдени құндылықтарды құрметтеу, қоршаған ортаға ұқыпты қарау рухында тәрбиелеуге ықпал етеді;

2) Қазақстан Республикасының педагог қызметкері атағының беделін түсіретін іс-әрекеттер жасауға жол бермейді.;

3) өзінің қызметтік міндеттерін адал және сапалы орындайды;

4) өзінің кәсіби шеберлігін үздіксіз жетілдіреді, өздігінен білім алу және өзін-өзі жетілдірумен белсенді айналысады;

5) еңбек тәртібін мүлтіксіз сақтайды;

6) білім беру ұйымының мүлкіне ұқыпты қарайды және оны жеке мақсатта пайдаланбайды;

7) сыбайлас жемқорлықтың алдын алу жөнінде шаралар қабылдайды, өзінің жеке мінез-құлқымен адалдық, әділдік пен әділеттілік үлгісін береді;

8) қызметтік ақпаратты пайдакүнемдік және өзге де жеке мақсаттарда пайдалануға жол бермейді;

9) жеке үлгі ұжымда тұрақты және позитивті моральдық-психологиялық жағдай жасауға ықпал етеді;

10) өзінің қызметтік міндеттерін атқару кезеңінде киімнің іскерлік стилін ұстанады.

7. Білім беру процесіне қатысушылармен қарым-қатынаста педагог қызметкерлер:

1) жасына, жынысына, ұлтына, діни сеніміне, азаматтығына, тегіне, әлеуметтік, лауазымдық және мүліктік жағдайына немесе кез келген өзге де мән-жайларға қарамастан адамның құқықтарын, ар-намысы мен қадір-қасиетін құрметтейді;

2) білім беру процесіне қатысушыларға қатысты қаржылық және өзге де бопсалау фактілеріне жол бермейді, өз әріптестерінің тарапынан осындай әрекеттердің жолын кесу бойынша күш салады;

3) өзінің іс-әрекеттерімен қоғам тарапынан негізді сынға себеп бермейді, оған төзімділікпен қарауға, сындарлы сын-ескертпені кемшіліктерді жою және өзінің кәсіби қызметін жақсарту үшін пайдалануға;;

4) білім беру процесіне қатысушыларға кәсіптік қолдау көрсетеді.

8. Әріптестермен қарым-қатынаста педагог қызметкерлер:

1) жалпы қабылданған моральдық-этикалық нормаларды сақтайды, сыпайы және әдепті болу;

2) басқа педагог қызметкердің кәсіби біліктілігіне көпшілік алдында күмән келтірмейді.

Ақпарат көзі - Әділет АҚЖ